Οι κύστεις ωοθηκών είναι τις περισσότερες φορές ανώμαλοι σχηματισμοί γεμάτοι με υγρό που προέρχονται από τις ωοθήκες. Οι κύστες στις ωοθήκες μπορεί να έχουν μέγεθος από μερικά εκατοστά ως και πάνω από 30 εκατοστά. Η κύστη ωοθήκης είναι από τις πιο συχνές αιτίες για τις οποίες μια γυναίκα καταφεύγει στον γυναικολόγο.
Λειτουργικές κύστες
Ο πιο συνηθισμένος τύπος στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Σε αυτές περιλαμβάνονται οι θυλακικές κύστες, τα ωχρά σωμάτια και οι ωχρινικές κύστες. Γενικά, οι κύστεις αυτές προκαλούνται από αλλαγές στα επίπεδα των ορμονών και μπορούν από μόνες τους να προκαλέσουν περαιτέρω ορμονική ανισορροπία. Κατά μέσο όρο οι κύστεις αυτές έχουν διάμετρο περίπου 4-5 εκατοστά. Και συνήθως υποχωρούν αυθόρμητα μέσα σε 4-8 εβδομάδες. Μπορεί να προκαλέσουν κοιλιακό πόνο, ιδιαίτερα αν υποστούν ρήξη και απελευθερώσουν είτε αίμα είτε υγρό στην κοιλιακή χώρα.
Καλοήθεις νεοπλασματικές (δηλαδή με ανάπτυξη μη φυσιολογικού ιστού) κύστεις
Λιγότερο συνηθισμένες από τις λειτουργικές κύστεις. Ο πιο συνηθισμένος τύπος είναι το καλοήθες κυστικό τεράτωμα ή η δερμοειδής κύστη.
Κακοήθεις κύστες
Παρουσιάζονται πιο συχνά μετά την εμμηνόπαυση, αλλά μπορεί να εμφανιστούν σε κάθε ηλικιακή ομάδα. Οι υποψίες κακοήθειας αυξάνονται όταν εντοπίζονται ορισμένα χαρακτηριστικά στη φυσική εξέταση, στον υπέρηχο και στο ιστορικό της ασθενούς. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάποια καλή εξέταση με την οποία να ελέγχεται ο καρκινος ωοθηκων, αν και μελετώνται ορισμένοι νέοι αιματολογικοί δείκτες.
Κύστη Ενδομητρίωσης
Ενδομητριωσικές κύστες (ενδομητρίωμα): μπορούν να παρουσιαστούν όταν αναπτύσσεται ενδομητρίωση στις ωοθήκες. Οι κύστεις αυτές, οι οποίες είναι επίσης γνωστές ως αιμορραγικές κύστες (σοκολατοειδείς κύστεις) εξαιτίας της χαρακτηριστικής τους εμφάνισης, όταν υφίστανται ρήξη μπορεί να προκαλέσουν πυελικό πόνο, συμφύσεις και υπογονιμότητα. Οι κύστεις ενδομητρίωσης συνήθως δεν διαλύονται αυτόματα, αλλά απαιτούν θεραπεία.
Ρήξη κύστης και συστροφή
Μια κύστη στην ωοθήκη μπορεί να υποστεί ρήξη και να χυθεί το περιεχόμενό της στην κοιλιακή χώρα, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει πόνο και πιθανόν αιμορραγία από την ίδια την ωοθήκη. Όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο, μπορεί να απαιτείται χειρουργική επέμβαση. Οι κύστες ωοθηκών, ιδιαίτερα όταν είναι μεγαλύτερες από 5 εκατοστά στο μέγεθος, μπορεί επίσης να υποστούν συστροφή: η κύστη συστρέφεται γύρω από το μίσχο της διακόπτοντας την παροχή αίματος στην ωοθήκη. Η κατάσταση αυτή προκαλεί ισχυρό κοιλιακό πόνο και απαιτεί άμεση χειρουργική επέμβαση.
Θεραπεία
Η θεραπεία κύστεων ωοθηκών λαμβάνει ατομικό χαρακτήρα ανάλογα με το εκάστοτε συγκεκριμένο κλινικό σενάριο, και τα ευρήματα του υπερήχου και της φυσικής εξέτασης. Στις δυνατότητες θεραπείας περιλαμβάνονται η παρακολούθηση, οι αλλεπάλληλες υπερηχογραφικές εξετάσεις ή η χειρουργική επέμβαση με τη μορφή της κυστεκτομής (αφαίρεση της κύστης) ή η ωοθηκοτομή (αφαίρεση της ωοθήκης).
Αφαίρεση κύστης ωοθηκών
Η αφαίρεση κύστης ωοθήκης μπορεί να γίνει με ασφάλεια και αποτελεσματικά με λαπαροσκόπηση, αφήνοντας τον υγιή ιστό των ωοθηκών στη θέση του και ανέπαφο. Οι κύστεις, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, μπορούν να αφαιρεθούν ολόκληρες, καθώς αποκόπτονται προσεκτικά από την ωοθήκη και αφαιρούνται από το σώμα με συναρμολογούμενες λαπαροσκοπικές σακούλες. Οι κύστεις ωοθηκών που θεωρούνται ύποπτες για καρκίνο, μπορούν να αποσταλούν για άμεση παθολογική εξέταση κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης και έτσι να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα με βάση τη διάγνωση.
Μετά τη λαπαροσκοπική κυστεκτομή κύστεων ωοθηκών, η ασθενής μπορεί συνήθως να φύγει από το νοσοκομείο μέσα σε 24 ώρες και να επιστρέψει στις καθημερινές της δραστηριότητες μέσα σε 1-2 εβδομάδες.
Κύστη Ωοθήκης:
